Bu mesleğe yıllarını vermiş İhsancan Eriş, Personal Trainer ile ilgili merak edilenleri Europe World Spor için anlattı.
Kendinden bahseder misin?
Merhaba, ben İhsancan Eriş, 24 yaşındayım, eski atletim yaklaşık on sene kadar aralıksız profesyonel şekilde atletizmin sprint dalı ile ilgilendim. Yaklaşık 40 tane farklı müsabakalardan topladığım madalyam var. Atletizm özgeçmişimin bana yardımı ile Dokuz Eylül Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesini kazandım ve geçtiğimiz yıl mezun oldu. Yaklaşık 4 senedir Personal Trainerlik (bireysel koçluk) yapıyorum.
Personel trainer (PT) neler yapar?
Personal trainer motivasyonla ve her şeyden önce sevgiyle başlayan bir iştir. Personal trainer aslında dışarıdan görünenin aksine insanlara sadece spor yaptırmaz, kişilerin hayata bakış açılarını değiştirebilir, gerekli motivasyonunu sağlar, kişinin özgüvenini geliştirir, nasıl beslenmesi gerektiğini öğretir. Tabii ki bunun haricinde asıl olarak kişilerin sağlık ve fitness amaçlarına ulaşmalarında gerek beslenme gerek uyku, sosyal hayatla ilgili gerekli hakim olduğu bilgileri verip yardımcı yön verici olur. Antrenörün uygulama kapsamı almış olduğu sertifikaların sınırları dahilinde olması da gerekiyor. Yani kısaca özetlersek personal trainer kişinin spor hayatındaki rehberidir, kişilerin sağlık sorunlarını giderir ya da fitness hedefine ulaştırır, beslenme ile ilgili bilgi verir, motivasyon sağlayıp destek olur.
Pt sertifikası ne işe yarar?
Bu sertifika antrenörün her türden insana kişiye özel egzersiz çalışmalarını programlayabilecek ve uygulayabilecek üst düzey bilgi ve beceri yeterliliğini belirliyor. Ülkemizde bu sertifikası olmadan da özel ders veren kişiler de mevcut fakat bu sertifikayı almamış olan kişilerle spor yapmak öğrenci için oldukça risklidir. Çünkü gerekli antrenman planlamasını yapmamış rastgele antrenman programları uygulayan antrenör ile sakatlık ya da istenen hedefe ulaşama kaçınılmazdır. Bunun haricinde bir spor kompleksinde ya da özel spor salonunda ya da kendinize özel öğrencilerle spor yaptırmak istediğinizde bu belge gerekli bir nevi ehliyet diyebiliriz.
İş sahası nerelerdir?
İş sahası aslında oldukça geniş çaplıdır. Çünkü öğrencin profesyonel bir sporcu, aşırı kilolu veya zayıf düşmüş bir sedanter, sadece kondisyonunu geliştirmek isteyen birey, daha önce hiç ağırlık antrenmanı yapmamış birey, posturel problemleri olan bir birey olabileceği için saha olarak da neredeyse limit yok diyebilirim. İlk akla gelen klasik olarak özel spor salonları (gymler), üyelerin özel olarak gerekli spor malzemelerini temin ettiği kendi ev ve ev spor salonları, gerçekten hedefini planlamasını yapmış antrenör için doğa da çok iyi bir spor merkezidir. Aslında gerekli zemin vs araştırılırsa outdoor dediğimiz dış mekan antrenmanları da oldukça etkili oluyor. Yine özetlersem bizim işimizde kendim için konuşmak gerekirse yeter ki öğrencimde heves ve motivasyonu göreyim ondan sonra gerekli ortamı hazırlamak gerçekten kolaylaşıyor, spor evrenseldir her yerde her zaman yapılabilir.
Danışanlarının ilk talepleri ne olur?
Kilo vermek. Tabii ki aslında bilinenin aksine herkes sadece ve sadece kilo vermek için spor yapmıyor. Hatta belki günümüzde postural problemi olup spor yapmaya doktorların gönderdiği insan sayısı daha fazla bile olabilir. Bu çok genelleme yapamayacağım bir soru. Çünkü az önce de bahsettiğim gibi günümüzde insanlar çok minimalist hareket ediyor. Gün içinde çok az adım atıyorlar, masa başında çalışan ya da ağır çalışan çok farklı meslekler, çok farklı insanlar var. Bu yüzden kimi üye kilo vermek isteyebilir, kimisi almak, kimi bel probleminin düzelmesini istiyor, kimi üye daha büyük bicepslere sahip olmak istiyor, kimi daha yağsız bir bacak istiyor fakat şunu diyebilirim neredeyse hemen hemen herkes karin kari istiyor. Özetleyecek olursam her insan ayrı ve özel olduğu gibi hepsinin de ayrı istekleri olabiliyor.
Kaç yaş grubuyla çalışıyorsun?
Benim sertifikalarım ve deneyimlerimin limitlerimin izin verdiği şekilde en genç öğrencim 13 yaşında, en yaşlı öğrencim ise 64 yaşında oldu. Bu iki yaş grubu arasından çok fazla insanla çalıştım, çalışıyorum. Ama genelleme yapmak gerekirse 15-25 yaş arası gençler ve 35-50 yaş arası yoğun talep oluyor diyebilirim.
Tedavi amaçlı pt tutan danışanın oldu mu?
Yukarıda bahsetmiştim. enim spor salonlarında görüp yaşadığım, tedavi amaçlı personal trainer desteği almak isteyen insan sayısı, diğer şartlara göre daha fazlaydı. Çünkü bahsettiğim gibi insanlar çok hareketsiz ya da ağır şekilde vücutlarını yanlış kullanıp çok fazla sakatlanabiliyorlar. Bu sebeple doktor spor önerisi ile gelenlerin hemen hemen hepsi maddi durumu müsade ediyorsa personal trainer alıyorlar ve bu gerçekten çok mantıklı bir davranış oluyor. Zaten bir sakatlık sorunu olduğu için daha da bilinçsiz çalışma çok kötü sonuçlar doğurabiliyor. 4 senede yaklaşık 20 tane tedavi için birlikte çalıştığım üyem oldu.
Nasıl Pt olma kararı aldın?
Benim branşım Atletizm dal olarak da Sprinterim. Atletizm bütün sporların atası olarak tanımlanır. Çünkü içinde gerçekten her şeyi barından en eski spor dallarından birisidir. Bana çok ama çok katkısı oldu hala da atletizmin katkısını görüyorum. İyi ki atletizm yapmışım branş olarak atletizmi seçmişim diyorum çocukken futbol ve atletizm arasında çok kararsızlıklar yaşıyordum ama şükür doğru bir seçim yapmışım. Nasıl Pt olma kararı aldım? Şu şekilde oldu atletizmde en başarılı senelerime gelmiştim fakat bazı sakatlıklar yaşadım ve uzun süre tedavi süreci geçirdim tedavi sonrası atletizme döndüğümde zor bir dönemdeydim, çok sevdiğim antrenörüm atletizme veda etmek zorunda kaldı ve ben de tek başıma kalmıştım. Beni isteyen birçok atletizm kulübü ve antrenörü olmasına rağmen ben yaşadığım başarıları ve aldığım bilgileri yeterli bulup atletizmi bıraktım. Sonrasında herkesin üniversite telaşesinde olduğu zamanlar ben çok rahat ve çoktan kararımı vermiş bir şekilde iyi, başarılı insanları sağlıklı olmalarına yardım edeceğim demiştim. O yüzden besyo denemelerine girdim. Hem Ege Üniversitesi hem Dokuz Eylül Üniversitesini kazandım ve seçimimi Dokuz Eylül Üniversitesinden yana yaptım. Neredeyse okula ilk başladığım gün çok sabırsızlanıyorum, bir an önce antrenörlüğe başlamak için. Başladım gerekli sertifika, çeşitli workshop federasyon harici eğitimleri araştırmaya.. Çeşitli eğitimlere katılıp belgelerimi aldım ve sonrasında özel spor salonlarında çalışmaya başladım. Şuan pandemi dolasıyla tüm spor salonları kapalı ve bir belirsizlik içerisine girdi. Ben de bu sürecin başından beri belgelerimin yeterliliği sınırında kendime özel bir kuruluşa bağlı olmadan üyelerimle birlikte, üyelerimin özel spor mekanlarında ya da evlerinde mesleğime devam ediyorum.
HABER: FATMA GENÇ/İZMİR